Leikjaiðnaðurinn dregur andann djúpt eftir að Microsoft tilkynnti nýja bylgju uppsagna, sem nú þegar hefur leitt til lokunar stúdíóa, niðurfellingar stórra leikjaverkefna og gríðarlegrar óvissu um framtíð margra þróunarteyma.
Microsoft hefur ráðist í enn eina umfangsmikla fækkun starfsfólks. Um er að ræða þúsundir uppsagna, þar af fjölda starfsmanna sem störfuðu innan Xbox-deildarinnar og hinna ýmsu leikjaframleiðslueininga fyrirtækisins. Samkvæmt opinberum tölum hefur tæplega helmingur hinna nýjustu uppsagna bitnað beint á leikjaþróunarfólki.
Leikir felldir niður og stúdíó lokað
Meðal þeirra verkefna sem hafa orðið undir er endurvakningin á hinum margfræga hasarleik Perfect Dark, sem þróaður var af stúdíóinu The Initiative. Því hefur nú verið lokað, og þróun leiksins stöðvuð.
Sömuleiðis hefur verkefnið Everwild, ævintýraleikur frá breska stúdíóinu Rare, verið blásið af eftir margra ára þróun.
ZeniMax Online Studios hefur einnig orðið fyrir miklum skakkaföllum, en þar hefur þróun nýs fjölspilunarleiks – sem bar vinnuheitið Project Blackbird – verið stöðvuð, þrátt fyrir að hafa notið innri stuðnings og áhuga háttsettra stjórnenda Xbox. Sagt er að Phil Spencer, yfirmaður Xbox, hafi haft það mikla ánægju af prufuútgáfu leiksins að hann hafi þurft að vera stöðvaður í spilun til að sinna öðrum verkefnum.
Að auki hefur verulega verið skorið niður hjá Turn 10 Studios, sem stendur að baki vinsælu Forza Motorsport leikjunum. Þar missti um helmingur starfsfólksins störf, sem hefur vakið mikla athygli í greininni.
Reiði og vonleysi í röðum leikjafólks
Viðbrögð úr leikjaiðnaðinum hafa verið hörð og tilfinningaþrungin. Michael Douse, framkvæmdastjóri útgáfumála hjá Larian Studios (Baldur’s Gate 3), lýsti ástandinu með eftirminnilegum orðum:
„Þetta er eins og risastórt svarthol sem gleypir allt – og spýtir út beinagrindum.“
Hann bætti við að framtíð greinarinnar væri sífellt óljósari:
„Á hverjum einasta degi er erfiðara að sjá hvert þessi iðnaður stefnir.“
Just a giant black hole sucking everything in, and spitting out bones. While I’m excited for more games, it’s important to remember that behind all the PR and hype is the simple truth that they bought portfolios, not people. When you’re bought, they’re not buying *you*.… https://t.co/toNkZtK3ax
— Very AFK (@Cromwelp) July 2, 2025
Fleiri hafa tekið undir þessi orð og lýst áhyggjum af því hvernig stórfyrirtæki, sem í orði kveðnu styðja nýsköpun og listrænt frelsi, sýni í verki að þau eru fyrst og fremst rekin af skammtímahagsmunum og fjárhagslegum hagsmunavörslu hluthafa.
„Xbox er að deyja og Sony virðist fylgja Microsoft í gröfina.
Nintendo á varla lengur raunverulega samkeppni – þeir þurfa ekki einu sinni að innovate-a til að halda sér á floti.
Tímarnir hafa breyst. PC-leikjaspilun er framtíðin.“
Skrifar einn íslenskur tölvuleikjaspilari með augljósar áhyggjur af þróun mála í leikjaiðnaðinum.
Reyndi hreyfimyndasmiðurinn Robert Morrison, sem starfað hefur við leiki á borð við The Last of Us og God of War, skrifar:
„Gamalt og rótgróið vandamál í leikjaiðnaðinum er að of margir í stjórnunarstöðum hafa fengið að mistakast – og samt komist áfram.
Fólk sem tekur slæmar ákvarðanir byggðar á vondum hugmyndum, sem leiða til þess að verkefni eru felld niður, sölutölur daprar og stúdíó loka.
Þeir kunna að tala fyrir sig og eiga auðvelt með að eignast vini – en eru ekki góðir í að búa til frábæra leiki.
Þeir halda vinnunni, fá jafnvel stöðuhækkun, og allir aðrir bera kostnaðinn.“
Patrick Wren, fyrrverandi starfsmaður Halo og einn af reyndustu þróunaraðilum Respawn, segir:
„Í dag bætist enn eitt hneykslið í leikjaiðnaðinn. Á hverjum degi verður erfiðara að sjá hvert þessi iðnaður stefnir.“
Today is just another travesty in the game industry.
Every day it’s hard to see what the future of this industry is.
— Patrick Wren (@Witdarkstar) July 2, 2025
Uppsagnir í skugga yfirtaka
Uppsagnirnar koma í kjölfar umfangsmikilla yfirtaka Microsoft á undanförnum árum, þar á meðal kaupum á ZeniMax Media og Activision Blizzard, þar sem milljarðar dollara hafa runnið til eignarhalds í helstu stúdíóum iðnaðarins.
Þrátt fyrir yfirlýsingar um að framtíðaráform fyrirtækisins á sviði vélbúnaðar og leikjaframleiðslu hafi aldrei litið betur út, þá líta margir þetta sem merki um öfugan veruleika – þar sem metnaðarfull verkefni eru skorin niður áður en þau fá raunverulega tækifæri til að njóta sín.
Óvissa og ótti ríkir
Þessi atburðarás hefur dregið fram kvíða og vonleysi í röðum leikjafólks víðsvegar um heiminn. Með hverri nýrri uppsagnarbylgju virðist skapandi umhverfi þróunarstúdía verða brothættara, og spurningin brennur á vörum margra: Hverju er fórnað – og fyrir hvað?